Electrovliegen

Algemeen.

De afgelopen jaren heeft het elektro vliegen een enorme ontwikkeling doorgemaakt en nu is deze vorm van modelvliegen niet meer weg te denken. Waren het in de tachtiger jaren vooral zwevers die elektrisch aangedreven de lucht in gingen zijn het nu allerlei modellen die elektrisch aangedreven worden. Ontwikkelingen hebben plaatsgevonden op het gebied van accu’s en laders, motoren en regelaars.

Tegenwoordig doen elektrisch aangedreven modellen in prestaties niet meer onder voor brandstof modellen.Electrozweef model ELC
Nog steeds is het elektrisch aandrijven van zweefmodellen een uitkomst voor velen. De aandrijving is stil, schoon en kan eenmaal op hoogte uitgeschakeld worden waardoor het echte zweven kan beginnen. De aandrijving kan afgestemd worden op het model waardoor deze rustig en statig kan stijgen tot raketachtige stijgvluchten waarbij het model verticaal in enkele seconden stijgt tot de gewenste hoogte. De regel hierbij is dat “sneller” en “groter” meer investering vergt in betere techniek.

Meest toegepast zijn aandrijvingen met 2 tot 3 lithium polymeer cellen in serie waardoor de investering in motor, regelaar, accu en lader in de lagere prijsklassen valt. Enkele technische gegevens van een dergelijk doorsnee model: spanwijdte 2 meter, totaal vlieggewicht 1500 gram waarvan motor 150 gram, regelaar 35 gram, accu 3 cellen lithium polymeer 2200mAh 180 gram. Motor looptijd 3 minuten en een totale vliegtijd van 20 minuten zonder thermiek. Wanneer dan meerdere accu’s ingezet worden kan een middag gevlogen worden zonder te laden. Zeker als de piloot gebruik kan maken van aanwezige thermiek.

Het voordeel van elektrisch aangedreven zweefmodellen is het onafhankelijk zijn van de gebruikelijke startmethoden als lier, elastiek of slepen en er kunnen meerdere stijgvluchten gemaakt worden op 1 acculading. Binnen de ELC wordt het zogenaamde electrozweven veel beoefend en worden ook in clubverband wedstrijden georganiseerd in deze klasse.

P1050672 (Large)

Electromotor modellen.

Bestaande motormodellen en speciaal voor dit doel gebouwde motormodellen worden ook steeds vaker elektrisch aangedreven. Het gewicht van accu’s is sinds de komst van de lithium polymeer accu geen issue meer en vaak zijn de elektrisch aangedreven modellen lichter in gewicht dan de brandstof evenbeelden. Reden hiervoor is het ontbreken van bij brandstof motoren aanwezige motortrillingen waardoor het vliegtuig veel lichter gebouwd kan worden. Motormodellen vragen meer energie dan zweefmodellen door de grotere luchtweerstand van romp en vleugel. Doorgaans zijn hier grotere motoren en dito regelaar, accu’s en laders toegepast waardoor de kosten wat hoger zijn en de vluchten korter dan bij zweefmodellen.

 Katana2

Technische gegevens van een elektro motormodel: Spanwijdte 140 centimeter, totaal vlieggewicht 2600 gram waarvan motor 300 gram, regelaar 50 gram, accu 5 cellen Lithium polymeer 4000 mAh 500 gram. Motor looptijd 6 minuten volgas en een totale vliegtijd van 15 minuten wanneer niet volgas gevlogen wordt. Om een middag te vliegen met een motormodel zijn meerdere accu’s nodig of een lader om op het veld te laden. Momenteel zijn elektrisch aangedreven motormodellen tot een spanwijdte van ca 150cm veel in gebruik.

 

 

Grotere modellen worden doorgaans met een verbrandingsmotor uitgerust. Technisch gezien is er geen limiet echter de kosten lopen flink op naarmate de aandrijving krachtiger moet zijn. Niet alleen de motor maar ook regelaar, accu’s en lader moeten dan navenant groter worden. Bij de zwaardere aandrijvingen komt ook een probleem wanneer de accu’s “op het veld” bijgeladen worden. Er is geen stroomaansluiting aanwezig en men moet vanuit meegebrachte stationaire accu’s laden of aansluiten op de autoaccu. De hoeveelheid energie die aan zo’n accu kan worden onttrokken heeft nu eenmaal zijn beperkingen.

Voor allerlei kleine modellen is elektrisch aandrijven een uitkomst. Elektro aandrijvingen worden steeds kleiner en een complete aandrijfset hoeft niet meer dan enkele grammen te wegen. Zo worden indoor modellen mogelijk, allerlei “fun”modellen en schaal modellen, alles elektrisch aangedreven. De variatie is enorm en te bewonderen op een willekeurige vliegdag op de Edese heide.

 

Tegenwoordig is er dus alles mogelijk o.b.v. elektro aandrijving van beginnerstoestellen tot snelle elektro modellen. Ook de zogenaamde drones vliegen veelal op elektro. Alle moderne modellen vliegen tegenwoordig niet meer op de zogenaamde NiCad en/of NiMh cellen maar op de moderne Lithium Polymeer (LiPo) of Lithium Ferro (LiFePo) cellen. Laatst genoemde cellen zijn erg licht en kunnen veel vermogen leveren. Enige probleem is dat de LiPo cellen bij lekkage brandgevaarlijk zijn. Daarnaast moeten deze LiPo en LiFePo cellen nauwkeurig geladen en ontladen worden. Hiervoor zijn motor regelaar en lader specifiek aangepast, zodat deze tijdig afslaat alvorens een accu wordt overbelast. Elektrovliegen kent dus ook enkele voor- en nadelen.

 

Voordelen:

Modellen zijn altijd perfect in balans, omdat het gewicht altijd gelijk blijft gedurende de vlucht. Verder is elektro vliegen relatief schoon. Zender en ook model wordt niet vies van uitlaat gassen en brandstof resten. Dus na een vlucht hoeft er niet gepoetst te worden. Ook hoeft men geen instellingen na te lopen en/of bij te stellen. Geen brandstof nodig en bijgetanken is ook niet nodig. Op zweef toestellen na zijn de modellen tegenwoordig ook lichter dan een soortgelijke brandstof model. Elektro modellen maken veelal minder lawaai en kunnen zelfs voor indoor vliegen gebruikt worden.

Nadelen:

Maar naast voordelen zijn er ook nadelen te noemen. Accu’s hebben dure opladers nodig en gaan maar beperkt aantal keren mee. Permanent aangedreven elektro modellen hebben een kortere vluchtduur. Voor meerdere vluchten heb je dus meer accu’s nodig. Opladen van accu’s op het veld gaat vaak op de auto accu maar duurt altijd enige tijd en is dus beperkt mogelijk. Accu’s zijn kwetsbaar en moeten met zorg behandeld worden. Aanschaf prijs van een elektro model (om me te beginnen) licht iets hoger dan een soortgelijke brandstof model.